Kalite - sertifikasyon belgelendirme - Ithalat/Ihracat

Avrupa Birliği ile uyum çalışmalarının devam ettiği günümüzde bir yandan da bilgi toplumu olma yolunda çabalar kendini daha fazla hissettirmektedir. Bu iki durum ülkemiz açısından büyük önem taşımaktadır. Çeviri veya eski ifadesi ile tercümanlık faaliyetleri birçok alanda kişi ve kuruluşların karşısına çıkmaktadır. Bu hizmetler devletin resmi ilişkilerinden dış ticaret temsilcilerine kadar, iş adamlarının ihtiyaçlarından sporcu veya sanatçılara kadar resmi, sosyal ve kültürel alanlarda uğraş veren herkesin ihtiyacı olmaktadır. Çeviri çalışmaları yapan kişi veya kuruluşlar, uluslararası ilişkilerin her aşamasında farklı dillerin ve farklı kültürlerin arasında sözlü veya yazılı iletişim sağlamaktadır. Bu açıdan çevirmenlik hizmetleri uygulama alanlarına bağlı olarak kendi içinde uzmanlaşma ve profesyonellik gerektiren bir meslek dalı haline gelmiştir. Gittikçe küreselleşen dünyamızda, artık sınırlar ortadan kalkmış gibidir ve ülkeler arasında ilişkiler çok daha yoğun bir şekildedir.

Ürünlerin kalitesini ölçmek amacı ile yapılan LVD Alçak Gerilim Testi (Low Voltage Directive), Belirli Gerilim Sınırları Dahilinde Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Elektrikli Teçhizat İle İlgili Yönetmelik (2006/95/AT) hükümleri gereğince yapılmaktadır ve uygun koşullar tespit edildiğinde bir kalite belgesi hazırlanmaktadır. Ürünlerin kalitesini ölçmek amacı ile yapılan LVD Alçak Gerilim Testi (Low Voltage Directive), Belirli Gerilim Sınırları Dahilinde Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Elektrikli Teçhizat İle İlgili Yönetmelik (2006/95/AT) hükümleri gereğince yapılmaktadır ve uygun koşullar tespit edildiğinde bir kalite belgesi hazırlanmaktadır.

Otomotiv sektörü esas olarak, otomobil, otobüs, minibüs, kamyon, çekici ve traktör gibi karayolu taşıt araçlarını ve bu araçların parçalarını üreten bir sanayi dalıdır. Tüm sanayileşmiş ülkelerde ve ülkemizde otomotiv sektörü, ekonominin lokomotifidir. Çünkü diğer sanayi dalları ve ekonominin farklı sektörleri ile yakından ilişkilidir. En azından demir çelik ve petrokimya ürünleri ve lastik gibi sanayi dallarında başlıca alıcı konumundadır. Otomotiv sektöründe meydana gelen değişimler önemli ölçüde ekonomiyi etkilemektedir.

Müşteri şikayetleri yönetimi, müşterilerle karşılıklı ve uzun süreli ilişkiler kurulması ve geliştirilmesi, ürün ve hizmetlere yönelik sorunların giderilmesi ve memnuniyetsizlik yaratan durumların düzeltilmesi açısından işletmelerin önem verdikleri bir uygulamadır. Eğer satın aldıkları ürün veya hizmetlerde bir kusur varsa, bu durum müşterilerde memnuniyetsizliğe yol açmaktadır. Bu memnuniyetsizlik zamanında ve müşteri lehine giderilmezse bunun sonuçları işletme bakımından sıkıntı yaratacaktır. Şikayetleri bekledikleri yönde çözülmeyen müşteriler tepkilerini farklı yollardan ortaya koyarlar. Ya bu işletmenin ürünlerini bir daha almazlar, ya negatif iletişime geçerek işletmeyi çevrelerinde kötü tanıtırlar, ya da yasal yollardan haklarını aramaya başlarlar. İşletmelerin bu tür olumsuzluklarla karşılaşmaması açısından, müşterilerin şikayetlerine kulak vermeleri önem taşımaktadır.

Enerji ne kadar fazla kullanılırsa o oranda doğal kaynaklar hızla tükenmekte, çevre kirlenmekte ve enerji için yüksek paralar yükselmektedir. Bir Kızılderili sözü bugünü ne kadar güzel tanımlıyor: son ağaç kesilince, son nehir zehirlenince ve son balık ölünce, paranın yenilebilir olmadığı anlaşılacak. Enerji, sosyal ve ekonomik açıdan insanların artık vazgeçemeyeceği bir unsurdur. Ancak enerji kullanırken düşünerek davranmak ve enerji kaynaklarını korumaya çalışmak artık bir zorunluluktur. Enerji dönüştürme çalışmaları, hiç olmadığı kadar önemli bir hal almıştır.

Tıbbi cihazlar üreten firmalar müşteri menuniyeti sağlamak, yürürlükteki yasal düzenlemelerin gereklerini yerine getirmek, firmanın maliyetlerini düşürmek ve verimliliğini arttırmak ve olası ihtilaflı durumlara karşı yasal bir güvence oluşturmak amacı ile işletmelerinde etkin bir kalite sistemi kurma ihtiyacı duymaktadır. Bu yöndeki beklentileri karşılamak amacı ile tıbbi cihazlar üretim sektörü için hazırlanan ilk standart, Avrupa ülkelerinde 1997 yılında geliştirilen EN 46001 ve EN 46002 standartlarıdır. Bu standartlar tıbbi ürün tedarikçi firmalarının Avrupa normlarına uygun olmasını sağlamaktadır. Avrupa Birliği direktifleri uyarınca da bu standartların koşullarının yerine getirilmesi, tıp sektöründeki ürünlerinin ön koşuludur. Bu standartlar tedarikçi firmaların, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardı tarafından karşılanması gereken gerekliliklerin ötesinde özel gereklilikleri açıklamaktadır.

EMC Elektromanyetik Uyumluluk Testi (Electromagnetic Compatibility, EMC), Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmeliği (89/336/AT) hükümleri gereğince yapılmaktadır. Bu yönetmelik Avrupa Birliği tarafından çıkarılan 89/336/EEC nolu EMC Direktifi’ni esas almıştır. Bu test, çalışması diğer cihazları bozabilecek veya diğer cihazlardan etkilenebilecek elektrikli ve elektronik bütün cihazlara yapılabilmektedir. EMC testi, elektrikli ve elektronik cihazların çalışma esnasında normal olarak çevresine yaydığı elektromanyetik dalgalar sonucu yaşanan performans düşüklüğü, bozulmaları ve cihazların bu etkilerle ilişkisini belirlemeyi amaçlar.

Ülkemizde, bütün islam ülkelerinde, hatta yabancı ülkelerde yaşayan müslüman toplumlarda helal gıda, tüketicilerin çok hassas olduğu bir konudur. Dünyada yaklaşık 2 milyar civarında Müslüman nüfus bulunmaktadır. Bu rakam, dünya genelinde helal gıda ürünlerinin ticari boyutunun 660 milyar Dolar düzeyinde olduğu anlamına gelmektedir. Ancak helal belgelendirmesi dendiği zaman konu sadece gıda ve içeceklerle sınırlı değildir. İnsan vücuduna sürülen ve cilt üzerinden vücuda geçen bütün kozmetik ürünler ve kremler için de helal belgelendirme söz konusudur. Hatta tekstil ürünlerinin hangi hayvanın derisinden üretildiği ve tekstil boyalarındaki kimyasal maddelerin hangi hammaddelerden elde edildiği de bu açıdan önemlidir. Hatta suların filtrelenmesine kullanılan sistemlerde bulunan gliserinin bitkisel veya hayvansal maddelerden elde edilmiş olması da önemlidir.

CE işareti, Avrupa Birliği ülkeleri için geliştirilen ancak bugün bütün düyada kabul gören ve bu işareti taşıyan ürünlerin Avrupa Birliği direktiflerine uygun olduğunu ve gerekli uygunluk değerlendirme faaliyetlerinden geçtiğini gösteren bir işarettir. CE işareti uygulaması, Avrupa Birliği’nin 1985 yılında benimsediği Yeni Yaklaşım Politikası kapsamında tasarlanmıştır ve Yeni Yaklaşım Direktifleri içinde yer alan ürünlerle ilgilidir. CE işareti, İngilizce European Conformity veya Fransızca Conformité Européenne ifadesinin baş harflerinden oluşmaktadır ve Avrupa normlarına uygunluk anlamına gelmektedir. Üzerinde CE işareti taşıyan ürünlerin, amacına uygun şekilde kullanılması durumunda insan can ve mal güvenliğine, bitki ve hayvan varlığına ve çevre koşullarına zarar vermeyeceği anlaşılmaktadır. Kısaca CE işareti, bu ürünlerin güvenli olduğunu göstermektedir.

Dünya Sağlık Örgütü’nün (ILO) kuruluş tarihi 1919 yılıdır. Ülkemiz bu örgütün faaliyetlerine 1945 yılında Çalışma Bakanlığı kurulduktan sonra etkin şekilde katılmaya başlamıştır. Ancak ülkemizde Sendikalar Kanunu 1947 yılında kurulmuştur ve Dünya Sağlık Örgütü’nün çalışmalarına işçi ve işveren temsilcisi gönderilmesi bu yıldan itibaren olmuştır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından pratik talimatlar şeklinde hazırlanan ilk İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri Kılavuzu 2001 yılı Aralık ayında yayınlanmıştır (ILO OSH 2001 standardı). Bu standart başlıca iki hedefe odaklanmıştır: Ülkelerin kendi iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemlerini kurmalarına destek olmak İşletmelere, iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarını kendi mevcut sistemlerine politika ve idari düzenlemeleri ile birlikte entegre etmeleri için yol göstermek Bu ilk ILO OSH 2001 standardı, işletmelerin riskleri ve olası tehlikeleri kontrol altına alabilmeleri için önleyici ve koruyucu tedbirlerin alınması ve uygulanmadır.

ISO 16949 standardı, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren tedarikçi firmalara yönelik tasarlanan bir Kalite Yönetim Sistemi’dir. Bu standart kapsamında, otomotiv sektörüne yönelik koşullar tanımlanmış ve tedarikçi firmalar için teknik standartlar oluşturulmuştur. ISO 16949 standardının temelinde şu otomotiv Kalite Yönetim Sistemi standartları yer almaktadır: Amerikan QS 9000 standardı Bu standart, Amerika’da, Chrysler, Ford Motor ve General Motor otomotiv şirketleri tarafından tasarlanmıştır. Amacı bu sektörde faaliyet gösteren tedarikçi firmaların standartlaşmasını sağlamaktır. Bu üç büyük otomotiv şirketi, iş yaptıkları tedarikçi firmaları kendi kalite kriterlerine göre değerlendirmek amacı ile Tedarikçi Kalite Gereksinimleri Kitapçığı (Supplier Quality Requirements Task Force) adını verdikleri bir uygulamayı 1992 yılında başlatmıştır. QS 9000 standardı ise ilk olarak 1994 yılında şu standartların birleşimi ile yayınlanmıştır

Önce bilgi ile ilgili temel kavramlara bakalım. En basit anlatımı ile işlenmemiş ham bilgiye veri denmektedir. Verinin işlenmiş şekli bilgidir. Veri veya data ifadesi, sayısal ve mantıksal bir değerdir. Bilginin korunması gereken temel nitelikleri şunlardır: Bilginin gizliliği: Bilginin yetkisi olmayan kişiler, kuruluşlar, varlıklar ve süreçler tarafından erişilemez ve açığa çıkarılamaz niteliğine bilginin gizliliği denir. Bilginin bütünlüğü: Bilginin doğruluğunun, bütünlüğünün ve kendine özgü niteliklerinin korunmasını ifade eder. Bilginin erişilebilirliği: Bilginin, görevleri gereği sadece yetkisi olan kişiler tarafından ve istenildiği zaman ulaşılabilir ve kullanılabilir olması özelliğidir. Bilgi çeşitli açılardan sınıflandırılabilir. Ancak temel olarak şu şekilde bir sınıflandırma yapmak mümkündür

Beslenme ve sağlıklı yaşam, insanların en temel ihtiyaçlarıdır. Bunu sağlamak ise gıda güvenliği sayesinde olmaktadır. Günümüzde birçok yeni hastalığın ortaya çıkması, bu konudaki ihmallerin neticesidir. Kötü ve sağlıksız gıda maddelerinden kaynaklanan hastalıklar, gelişmiş ülkeler kadar gelişmekte olan ülkelerde de insan sağlığını tehdit etmektedir. Bu hastalıklar bilhassa savunma sistemleri zayıf olan çocuklarda, hamile bayanlarda ve yaşlılarda büyük bir risk oluşturmaktadır. Gıda güvenliği çalışmalarının hedefinde, üretilen gıda maddelerinin fiziksel, kimyasal ve biyolojik açılardan tüketicilere ve doğal çevreye zarar vermemesi düşüncesi yatmaktadır. Gıda üretimi yapan lokanta, otel, pastane, kafe ve benzeri işletmelerde kaliteli üretim yanında, artık üretilen gıdayı garanti altına alan bir takım gıda güvenliği yönetim sistemlerinin uygulanması gereği, gıda güvenliğinin önemini arttırmaktadır.

Yerküre büyük tehdit altındadır. Sanayileşmenin ve hızlı nüfus artışının neden olduğu bu tehditler arasında erozyon, zehirli atıklar, doğal kaynakların tükenme noktasına gelmesi, ekolojik dengenin bozulması, biyo çeşitliliğinin giderek azalması, sera etkisi yüzünden iklim dengesizliklerinin yaşanması, küresel ısınma ve ozon tabakasının incelmesi başlıca olanlardır. Bu tehditlerin önüne geçmek için çevre risklerinin ve fırsatlarının daha verimli ve daha sitematik yöntemlerle yönetilmesi gerekmektedir. Bunu sağlamak ise ancak doğru uygulanan bir Çevre Yönetim Sistemi ile mümkün olabilecektir. Çevre, sadece insanların içinde yaşamlarını sürdürdüğü ve bunu sağlamak için devamlı kaynaklar sunan bir ortam değildir. Çeşitli sektörlerde işletmeler üretim yaparken, çevreden elde edilen kaynakları kullanmaktadır. Ancak bu kaynakların sınırsız olduğu düşünülmemelidir. Kaynaklar birgün tükenecek olursa, çevre kirlenmeye başlayacak ve bundan en fazla zararı canlılar görecektir.

İşletmeler varlıklarını devam ettirmek ve vizyonlarını gerçekleştirmek açısından bugünün dünyasında çok hızlı değişim gösteren çevre koşullarına ve artan küreselleşme ve rekabet değişimine ayak uydurmak zorundadır. Bu değişim elbette işletmelerin organizasyon yapılarına da yansımaktadır. Bugünün iş dünyasında kalite olgusu, işletmelerin rekabetçi konularımda stratejik etki göstermektedir. Ancak diğer yandan işletmeler bünyelerinde kalite anlayışını oluşturmak ve yerleştirmek amacı ile bir takım araçlara gerek duymaktadır. Bu araçlardan biri Kalite Yönetim Sistemi’dir. Bugün ürün ve hizmet üreten sektörlerde çok sayıda işletme faaliyet göstermektedir ve tüketicilerin tercih edebileceği çok sayıda alternatif oluşturmaktadır. Öncesine göre tüketiciler daha bilinçlidir ve bir yandan da satın alma gücü artmaktadır. Ayrıca bu sektörlerde talep esnek olunca tüketicinin pazarlık gücü artmaktadır. Bu nedenle işletmeler daha fazla müşteri odaklı çalışmak zorundadır.

Hem dünyada hem de ülkemizde, bilişim teknolojileri yaygınlaşmakta ve kullanımı hızla genişlemektedir. Ancak bu teknolojilerin ülkemizde etkin kullanımı konusunda bazı yetersizlikler söz konusudur. Özellikle ülkemizde bilişim teknolojileri ve bu teknolojilerin ana maddesi olan bilginin önemi yeni yeni kavranmaya başlanmıştır. Bilginin ne olduğu ve nasıl bir potansiyele sahip olduğu yeni yeni anlaşılmaktadır. Oysa bilgi içinde bulunduğumuz çağa damgasını vuran bir varlıktır. Bugün bilgi, teknoloji kulanımına bağlı olarak ön plana çıkmış gibi görünse de, aslında insanlığın var olduğu andan itibaren anahtar role sahip olmuştur ve geleceğin şekillenmesi bakımından da her zaman anahtar role sahip olacaktır.

Son zamanlarda iş kazalarının sayısında ve bu kazalarda sakat kalanların ve yaşamlarını kaybedenlerin sayısında ciddi bir artış izlenmektedir. Bu durumda iş sağlığı ve güvenliği konusunun, toplumda bir farkındalık yarattığı söylenebilir. İş sağlığı ve güvenliği kavramı,çalışanları korumaya yönelik alınan önlemler ve yapılan uygulamaların, yasal düzenlemeler ve standartlar ile desteklenmesini açıklamaktadır. Kısaca iş güvenliği, bir işletmede çalışanların, sağlıklı ve güvenli koşullarda çalışmasını sağlamak için alınan önlemler bütünüdür. İşletmelerin faaliyet türüne bağlı olarak, o işyerinde işlerin sorun çıkarmadan yürütülmesi için, ortaya çıkması muhtemel tehlikelerden çalışanların korunması ve daha güvenli bir çalışma ortamının oluşturulması amacı ile bir yöntem çerçevesinde yapılan çalışmalar iş güvenliği olarak ele alınmaktadır. Ancak iş güvenliği konusu sadece çalışanlar ile sınırlı değildir.

Teknolojinin gelişmesi, sanayileşmenin artması ve yaşamın gittikçe kolaylaşması güzel de, işin bir de kötü tarafı var: dünyanın ekolojik dengesinin gittikçe daha fazla bozulması. Evet dünyanın ekolojik dengesi bozulmuştur. Günümüzde artık çevrenin korunması bilinci bir ihtiyaçtan öte bir zorunluluk haline gelmiştir. Doğal kaynaklar inanılmaz derecede tükenmektedir ve bugünden bir önlem alınmazsa gelecek nesilleri hiç de güzel bir dünya beklememektedir. Aslına bakılırsa önlem alınmakta geç bile kalınmıştır. Her insan sadece çevreyi temiz tutmakla kalmamalı, aynı zamanda doğal kaynakları verimli kullanmalıdır.

Toplam Kalite Yönetimi anlayışı genelde üretim yapan işletmelerde uygulama alanı bulmuştur. Genel olarak toplam kalite anlayışının gelişime bakılacak olursa, ilk olarak muayene ile başladığı, arkasından kalite güvence standartları ile devam ettiği ve nihayet Toplam Kalite Yönetimi anlayışına ulaşıldığı görülür. Bütün bu süreçlerde ağırlıklı olarak fiziki mallar dikkate alınmıştır. Bu yüzden Toplam Kalite Yönetimi anlayışı ile üretim sektörü her zaman birlikte düşünülmüştür. Ancak yine de hizmet sektörünün son yıllarda giderek daha hızlı yaygınlaşması ile birlikte bu sektörde de kalite ve Toplam Kalite Yönetimi anlayışı bir ihtiyaç haline gelmiştir.